Przemysł
Napromieniowanie żywności stosowane jest w celach dezynfekcyjnych, przedłużających jej trwałość.
Na podstawie przeprowadzonych badań okazało się, że żywność utrwalana radiacyjnie nie jest toksyczna ani też radioaktywna,
jednak podobnie jak inne procesy konserwujące radiacja powoduje pewne zmiany chemiczne w konserwowanej żywności.
Pod wpływem promieniowania tworzą się między innymi wolne rodniki i zmniejsza się o 20–60% zawartość witamin A, B1, C i E.
Radionuklidy zabezpieczają świeże zbiory przed kiełkowaniem, a także umożliwiają kontrolę procesu dojrzewania przechowywanych warzyw i owoców.
-> Aparatura kontrolno-pomiarowa - Promieniowanie jonizujące jest stosowane
do wykrywania wad w elementach metalowych np. Statków, mostów, samolotów, przymierzeniu grubości papieru
i ścian zbiorników jak i stanu napełnienia ich cieczą
--> Radiosterylizacja - Materiały opatrunkowe, jednorazowe strzykawki i narzędzia
chirurgiczne poddaje się naświetleniu o dużej intensywności w celu ich wyjałowienia
---> Radiopasteryzacja - Metoda konserwowania żywności. Warzywa, owoce, czosnku, cebuli i ziemniaki są podawane napromieniowaniu które po tym procesie są pozbawione mikroorganizmów i które powodują zatrucia pokarmowego
, także przedłuża się data ważności od czasu zerwania.
Radiacja powoduje jednak pewne zmiany chemiczne w żywności, podobnie jak inne procesy utrwalające. Ich rodzaj i zasięg zależą od chemicznego składu produktu, dawki promieniowania, temperatury oraz dostępu światła i tlenu podczas procesu napromieniania. Pod wpływem promieniowania jonizującego tworzą się m.in. wolne rodniki i zmniejsza się o 20- 60% zawartość witamin A, B1, C i E. Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że podobne zmiany powstają pod wpływem termicznej obróbki lub długotrwałego przechowywania żywności.
Zalety:
- Zapobieganie zatruciom pokarmowym, poprzez niszczenie bakterii szkodliwych, takich jak salmonella, listeria w niektórych produktach spożywczych, np. mięsie drobiowym, jajach, czy serach wytworzonych z niepasteryzowanego mleka lub innych produktach przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji.
- Przedłużenie okresu przechowywania produktów spożywczych.
- W przypadku ziół, przypraw, pieczarek eliminowanie konieczności stosowania chemicznych środków konserwujących.
- Znaczne ograniczenie strat żywności spowodowanych psuciem.
Wady:
- Możliwość poddawania napromieniania żywności zanieczyszczonej mikrobiologicznie i wprowadzanie jej do obrotu jako „czystej i świeżej”.
- Ta metoda „konserwacji” zabija drobnoustroje, ale pozostawia ich toksyczne produkty przemiany materii.
- Brak możliwości sprawdzenia prawdziwej świeżości i stopnia dojrzałości napromienionej żywności.
- Radiacja może powodować niszczenie witamin, składników odżywczych, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych
- Brak ujednoliconych światowych przepisów prawnych co do stosowania tej metody i oznakowania napromienionej żywności